Η θέσπιση ορίων είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις με την οποία έρχονται αντιμέτωποι οι γονείς  όσον αφορά την ανατροφή των παιδιών. Πολλοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν την σημασία τους και συχνά αναρωτιούνται «Πότε και πώς να βάλω όρια ; Πώς να το κάνω χωρίς να γίνω υπερβολικά αυστηρός;»

 Παρόλο που μπορεί να φαίνεται δύσκολο, τα όρια είναι μια βαθιά πράξη φροντίδας και αγάπης. Δημιουργούν ένα ασφαλές και προβλέψιμο περιβάλλον όπου το παιδί μπορεί να αναπτυχθεί με υγιή τρόπο. Και όταν αναφερόμαστε σε ασφαλές περιβάλλον εννοούμε ένα σταθερό πλαίσιο κανόνων  που τα βοηθά να καταλαβαίνουν τι είναι αποδεκτό και τι όχι, δίνοντάς τους μια αίσθηση σιγουριάς και ασφάλειας καθώς γνωρίζουν πάντα τι να περιμένουν. Επιπλέον , μέσω των ορίων τα παιδιά  αναπτύσσουν τη δεξιότητα να ελέγχουν τις παρορμήσεις τους , κάτι που είναι θεμελιώδες για την προσωπική τους ανάπτυξη και τις μελλοντικές τους σχέσεις. Από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους μαθαίνουν να σέβονται τα δικαιώματα και τα συναισθήματα των άλλων  και με αυτό τον τρόπο διαχειρίζονται με περισσότερη δύναμη και ευελιξία τις προκλήσεις και τις συναισθηματικές απογοητεύσεις.

Μπορεί όλα τα παραπάνω να ακούγονται «λογικά και αναμενόμενα» , ωστόσο είναι αρκετά συχνό να παρατηρείται δυσκολία στη θέσπιση ορίων κυρίως γιατί οι γονείς «χάνονται» στο πώς αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί με σεβασμό και ενσυναίσθηση χωρίς την παρουσία απειλών και έντασης. Αρχικά , είναι σημαντικό τα όρια να τίθενται με σαφήνεια και σταθερότητα. Αυτό σημαίνει πως χρησιμοποιούμε γλώσσα και νοήματα που είμαστε βέβαιοι ότι τα παιδιά μπορούν να κατανοήσουν και παραμένουμε πιστοί σε αυτά ανεξαρτήτως συνθηκών. Αν για παράδειγμα το όριο που θέτουμε είναι «όχι στη χρήση οθόνης πριν τον ύπνο» αυτό χρειάζεται να τηρηθεί πιστά ακόμα και εκείνες τις ημέρες που το πιεστικό πρόγραμμα και η πίεση μας «προκαλούν» να υποκύψουμε στην επιθυμία των παιδιών. Η περιστασιακή οπισθοχώρηση προκαλεί σύγχυση και αβεβαιότητα με αποτέλεσμα να υπονομεύεται η προσπάθειά μας για οριοθέτηση.

Επιπλέον, είναι εξίσου σημαντικό να αντιμετωπίζουμε τα παιδιά με σεβασμό στα συναισθήματά τους και να συμβάλουμε στην κατανόηση του κόσμου που τα περιβάλλει. Τα παιδιά κυρίως της νηπιακής και πρώιμης σχολικής ηλικίας  δεν έχουν αναπτύξει τη σκέψη  αίτιου-αιτιατού και δεν αντιλαμβάνονται  πλήρως τις συνέπειες των επιλογών τους. Ρόλος των γονέων είναι να αναγνωρίσουν το συναίσθημα τους και να κατανοήσουν την επιθυμία τους εξηγώντας τους ωστόσο τους λόγους για τους οποίους δεν είναι εφικτή η πραγματοποίησή τους. Για παράδειγμα οι φράσεις « μην κλαις» ή « θα γίνει αυτό γιατί το λέω εγώ» δεν διευκολύνουν  τη δημιουργία ενός διαύλου επικοινωνίας και δεν βοηθούν την κατανόηση του λόγου θέσπισης του εκάστοτε ορίου

Τα όρια είναι ένα δώρο προς τα  παιδιά. Η  θέσπιση τους δεν είναι μια πράξη τιμωρίας, αλλά μια πράξη αγάπης. Είναι ο τρόπος  να τους δείξετε ότι νοιάζεστε αρκετά ώστε να τα καθοδηγείτε με ασφάλεια σε έναν κόσμο γεμάτο προκλήσεις.

Βιβλιογραφία

1. Baumrind, D. (1991). The Influence of Parenting Style on Adolescent Competence and Substance Use. The Journal of Early Adolescence, 11(1), 56-95.
2. Siegel, D. J., & Bryson, T. P. (2012). The Whole-Brain Child: 12 Revolutionary Strategies to Nurture Your Child’s Developing Mind. Delacorte Press.
3. Faber, A., & Mazlish, E. (2012). How to Talk So Kids Will Listen & Listen So Kids Will Talk. Scribner.
4. Kazdin, A. E. (2008). The Kazdin Method for Parenting the Defiant Child. Houghton Mifflin Harcourt.